Körsağırlığı Anlamak
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15349364Anahtar Kelimeler:
Körsağırlık, çift duyu kaybı, körsağırlığın etkileri, iletişimÖzet
Körsağır bireyler, görme ve işitme duyularında farklı düzeylerde kayıp yaşayan bireylerdir. Körsağır terimi yerine uzun yıllar farklı terimler de kullanılmıştır; çift duyu kaybı, çift duyu bozukluğu, çoklu-duyu kaybı ve kör-sağırlık gibi. Körsağır bireylerin bu iki duyu kaybından aynı anda etkilenmiş olmaları, yalnızca görme ya da yalnızca işitme yetersizliği olan bireylerden farklı gereksinimlere sahip olmalarına neden olmaktadır. Her körsağır birey, görme ve işitme kayıplarından farklı düzeylerde etkilenmekte ve görme ile işitme kayıpları doğuştan ya da sonradan meydana gelebilmektedir. Bu durum bireylerin, özellikle iletişim gereksinimlerinin belirlenmesi ve buna uygun bir müdahale planının oluşturulabilmesi için bireysel özelliklerinin anlaşılmasını gerekli kılmaktadır. Görülme sıklığı diğer yetersizliklere oranla daha az olan bu bireylerin gereksinimlerinin anlaşılması ve her birey gibi kaliteli bir yaşam sürebilmeleri önemlidir. Böylesine önemli iki duyuda yaşanan kayıpların bireyin yaşamında yarattığı sınırlılıkların ve hem günlük yaşamda hem de eğitim ortamlarında ortaya çıkan gereksinimlerin anlaşılması, sunulacak özel hizmet ve desteklerin etkili bir şekilde planlanabilmesi için öncelikli bir gerekliliktir. Bu nedenle, bu çalışmada alanyazına dayalı olarak körsağırlığın tanımı, birey üzerindeki etkileri ile körsağır bireylerin eğitim ve iletişim gereksinimlerine dikkat çekilerek, eğitim alanında yapılması gereken düzenlemelere ilişkin önerilere yer verilmiştir.
Referanslar
Caporusso, N., Trizio, M., & Perrone, G. (2014). Pervasive assistive technology for the deaf-blind: Need, emergency and assistance through the sense of touch. In M. M. Gaber (Ed.), Pervasive health (pp. 289–316). Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4471-6413-5_12
Crook, C., Miles, B., & Riggio, M. (1999). Communication Methods Used with Individuals Who Are Deafblind. National Center on Deaf-Blindness.
Cushman, C. (2020). Object communication and calendar systems. Paths to Literacy. https://www.pathstoliteracy.org/object-communication-and-calendar-systems/
Çakmak, S. (Ed.). (2018). Özel eğitimde yardımcı teknolojiler. Vize Akademik Yayınları.
Dammeyer, J. (2011). Mental and behavioral disorders among people with congenital deafblindness. Research in Developmental Disabilities, 32(2), 571–575. http://dx.doi.org/10.1016/j.ridd.2010.12.019
Dammeyer, J. (2014). Deafblindness: A review of the literature. Scandinavian Journal of Public Health, 42, 554–562. https://doi.org/10.1177/1403494814544399
Dammeyer, J. (2015). Deafblindness and dual sensory loss research: Current status and future directions. World Journal of Otorhinolaryngology, 5, 37–40. https://doi.org/10.5319/wjo.v5.i2.37
Edwards, T. (2014). From compensation to integration: Effects of the pro-tactile movement on the sub lexical structure of Tactile American Sign Language. Journal of Pragmatics, 69, 22–41. https://doi.org/10.1016/j.pragma.2014.05.005
Hersh, M. (2013). Deafblind people, communication, independence, and isolation. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 18(4), 446–463.
Hoevenaars‐van den Boom, M. A. A., Antonissen, A. C. F. M., Knoors, H., & Vervloed, M. P. J. (2009). Differentiating characteristics of deafblindness and autism in people with congenital deafblindness and profound intellectual disability. Journal of Intellectual Disability Research, 53(6), 548–558.
Igba, I. U., & Nanjwan, J. D. (2018). Emergent Braille literacy and communication skills for children with congenital visual impairment. Special Needs Education, 4, 101–107.
Jaiswal, A., Aldersey, H., Wittich, W., Mirza, M., & Finlayson, M. (2018). Participation experiences of people with deafblindness or dual sensory loss: A scoping review of global deafblind literature. PloS One, 13(9), e0203772.
McLetchie, B. A., & Riggio, M. (1997). Competencies for teachers of learners who are deafblind: Perkins National Deafblind Training Project.
Meekins-Doherty, L., Prain, M., Maxwell, G. E., Silveira, S., & Shepard, E. (2025). Exploring methodologies for establishing prevalence of deafblindness in children: A scoping review. British Journal of Visual Impairment, 43(1), 120–142.
Miles, B. (1998). Overview on deaf-blindness. DB-LINK Fact Sheet. Revised. ED436056.pdf
Miles, B., & Riggio, M. (1999). Remarkable conversation: A guide to developing meaningful communication with children and young adults who are deafblind. Watertown, MA: Perkins School for the Blind.
Nicholas, J. (2020). Cognitive assessment of children who are deafblind: Perspectives and suggestions for assessments. Frontiers in Psychology, 11, 571358. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.571358
Nordic Leadership Forum on Deafblindness. (2024). Nordic definition on deafblindness. Nordic Welfare Centre. https://doi.org/10.52746/SIMH2921
Obretenova, S., Halko, M. A., Plow, E. B., Pascual-Leone, A., & Merabet, L. B. (2010). Neuroplasticity associated with tactile language communication in a deaf-blind subject. Frontiers in Human Neuroscience, 3, 953.
Olayi, J. E., Igba, I. U., & Ewa, J. A. (2023). Communication strategies for teaching deafblind learners in an inclusive classroom. Special Needs Education from the Lens of Interdisciplinary Dialogue: A Festschrift in Honour of Prof. Emeka D. Ozoji, 1(1). https://journals.ezenwaohaetorc.org/index.php/AFHOPEO/article/view/2432
Şafak, P. (2017). Görenler için Braille (kabartma) yazı rehberi (1. baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
Şafak, P. (2018). Ağır ve çoklu yetersizliği olan çocukların eğitimleri ve bağımsızlığa ulaşması için desteklenmesi. Vize Yayıncılık.
Smith, T. M., Nichols, S. L., Issekutz, K., & Blake, K. (2005). Behavioral profiles and symptoms of autism in CHARGE syndrome: Preliminary Canadian epidemiological data. American Journal of Medical Genetics, 133A, 248–256.
Türkiye İstatistik Kurumu. (2002). Türkiye Engelliler Araştırması. TÜİK Veri Portalı. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Saglik-ve-Sosyal-Koruma-101
Türkiye İstatistik Kurumu. (2010). Engelli Sorun ve Beklentileri Araştırması. TÜİK Veri Portalı. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Saglik-ve-Sosyal-Koruma-101
Türkiye İstatistik Kurumu. (2023). İstatistiklerle Çocuk. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Cocuk-2023-53679
Watharow, A., & Wayland, S. (2024). Different ways of being, doing and telling in qualitative research: Lessons from d/Deafblind studies. International Journal of Qualitative Methods, 23, 16094069241244864.
WFDB. (2023). Küresel Raporu 2023 [İnternet]. https://wfdb.eu/wfdb-report-2022/
WFDB. (2025). What is deafblindness? – WFDB. https://wfdb.eu/what-is-deafblindness/
Wittich, W., Southall, K., Sikora, L., Watanabe, D. H., & Gagné, J. P. (2020). Assistive Technology to Promote Communication and Social Interaction for People With Deafblindness: A Systematic Review. Frontiers in Education, 5, 578389. https://doi.org/10.3389/feduc.2020.578389
Wittich, W., & Dumassais, S. (2025). The WHO ICF comprehensive core set for deafblindness: A narrative overview of the development process. British Journal of Visual Impairment, 02646196251320351.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 M. Emin KALAYLI , Pınar ŞAFAK
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
