Türkçeyi Doğru Kullanıyor muyuz? Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazılarındaki Yazım ve Noktalama Hatalarının Tespit Edilmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15349432Anahtar Kelimeler:
Öğretmen adayları, noktalama işaretleri, Türkçe, yazım kurallarıÖzet
Dil, bireyler arasında etkili iletişimin temel aracı olmanın yanı sıra düşüncenin yapılandırılması ve aktarılması sürecinde de önemli bir rol üstlenmektedir. Yazılı anlatım; dilin doğru, açık ve etkili bir biçimde kullanılmasını gerektiren bir ifade biçimidir. Yazım ve noktalama kurallarına uygunluk ise bu sürecin vazgeçilmez unsurlarındandır. Özellikle öğretmen adaylarının yazım ve noktalama kurallarını doğru kullanabilme becerileri hem bireysel iletişim yeterliklerini hem de mesleki yeterliklerini doğrudan etkilemektedir. Bu bağlamda Türkçe öğretmeni adaylarının yazım ve noktalama kurallarına ilişkin bilgi düzeyleri ile bu bilgileri uygulama becerilerinin incelenmesi dil eğitiminin niteliğini artırmaya yönelik önemli ipuçları sunmaktadır. Bu doğrultuda gerçekleştirilen bu araştırmanın amacı, Türkçe öğretmeni adaylarının yazım ve noktalama kurallarına ilişkin bilgi ve uygulama düzeylerini belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmış; veri toplama aracı olarak görüşme formu, boşluk doldurma çalışması ve dikte uygulamalarından yararlanılmıştır. Çalışma grubunu farklı sınıf düzeylerinde öğrenim gören 84 gönüllü Türkçe öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Elde edilen veriler içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Araştırmanın bulguları, Türkçe öğretmeni adaylarının yazım ve noktalama kurallarına ilişkin genel bir bilgiye sahip olduklarını ancak bu bilgileri yazılı anlatım süreçlerinde doğru ve tutarlı bir biçimde uygulamakta güçlük çektiklerini göstermiştir. Özellikle virgül, noktalı virgül, soru işareti ve iki nokta gibi temel noktalama işaretlerinin kullanımında yüksek hata oranları tespit edilmiştir. Ayrıca birleşik kelimelerin yazımı, de/ki bağlaçlarının kullanımı, büyük harflerin doğru kullanımı ve düzeltme işareti gibi konularda da önemli eksiklikler belirlenmiştir. Yazımı karıştırılan sözcüklerde yapılan hatalar ise dikkat çekici düzeydedir. Bu bulgular doğrultusunda, yazım ve noktalama kurallarının öğretiminin uygulama temelli etkinliklerle desteklenmesi, yazılı anlatım süreçlerinde öz değerlendirme alışkanlıklarının kazandırılması ve öğretmen adaylarının dildeki güncel değişimleri takip etmelerinin sağlanması önerilmiştir
Referanslar
Aktaş, S., ve Gündüz, O. (2019). Yazılı anlatımda okumanın etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 48(224), 300-314.
Aktaş, V. (2017). İletişim olgusu ve birey-toplum etkileşimi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (38), 99-110.
Akyol, H. (2011). Türkçe ilkokuma yazma öğretimi (5. baskı). Pegem Akademi.
Arıcı, A. F. (2021). Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım hatalarının analizi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(1), 42-59.
Arslan, A. ve Şahin, T. (2021). Türkçe öğretmeni adaylarının yazım ve noktalama kurallarını kullanma düzeyleri. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(1), 210-227.
Başaran, M., ve Kandıran, E. (2020). Akademik yazılarda yazım ve noktalama hatalarının değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 520-537.
Demir, T. ve Açıkalın, F. (2022). Sözlü iletişimde kültürel unsurların etkisi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 14(1), 53-67.
Demir, T. ve Batur, Z. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının yazım ve noktalama becerileri üzerine bir değerlendirme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 210-228.
Demiray, U. (2014). İletişim ve toplum. Pegem Akademi.
Erdoğan, T. ve Aydın, B. (2021). Dijital çağda yazılı iletişim: E-posta ve sosyal medya kullanım alışkanlıkları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(36), 215-230.
Gök, B. (2014). Yazılı anlatımda noktalama işaretlerinin önemi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 110-125.
Gök, M. (2014). Türk dilinde yazım kuralları ve noktalama. Dilbilim Yayınları.
Güneş, F., ve Özkan, Y. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının yazım hataları üzerine bir inceleme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(55), 110-120.
Güney, S. (2012). İletişim: Kavramlar ve süreçler. Nobel Yayıncılık.
İşeri, K., ve Ünalan, S. (2018). Toplumda okuma alışkanlığı ve yazım yanlışları ilişkisi. Türk Dil Bilimi Dergisi, 12(1), 90-105.
Karatay, H., ve Kükrer, E. (2023). 5. sınıf öğrencilerinin noktalama yanlışları üzerine bir inceleme. Milli Eğitim Dergisi, 52(1), 77-93.
Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 170-189.
Korkmaz, İ. ve Kaptan, S. (2020). Öğretmen adaylarının yazılı anlatım yeterlikleri üzerine bir değerlendirme. Türkçe Eğitim Dergisi, 8(4), 432-449.
Köseoğlu, Y. ve Tuncer, M. (2020). Öğretmen adaylarının sözlü iletişim becerileri ile empatik eğilimleri arasındaki ilişki. Milli Eğitim Dergisi, 49(226), 210-228.
Kurnaz, H. ve Aykaç, M. (2019). Yazılı anlatım becerilerinin geliştirilmesinde öğretim programlarının rolü. Milli Eğitim Dergisi, 48(223), 85-100.
MEB. (2018). Türk dili ve edebiyatı dersi öğretim programı (Ortaöğretim). Millî Eğitim Bakanlığı.
MEB. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 1-8. Sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı.
Miles, M., ve Huberman, M. (1994). Qualitative data analysis. Sage: An Expanded Sourcebook.
Neuman, W. (2012). Toplumsal araştırma yöntemleri: nicel ve nitel yaklaşımlar (5. Baskı). Yayın Odası.
Opuş, S., ve Karakaş Tayşi, E. (2022). Türkçe öğretmenlerinin noktalama işaretlerini kullanma düzeyleri. Türkçe Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(1), 25-39.
Ozan Leymun, Ş., Yurdakul, K., ve Ferhan, O. (2017). Eğitim ortamlarında durum çalışmasının önemi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 367-385.
Öztürk, M. ve Kurnaz, A. (2019). Öğretmen adaylarının yazılı anlatımda öz değerlendirme alışkanlıkları. Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 7(2), 233-247.
Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yöntemi (55), 459-496.
Şahin, C., Yıldız, M., ve Yalçın, A. (2011). İlköğretimde Türkçe öğretimi. Pegem Akademi.
Şahin, M., Aydın, B., & Yılmaz, A. (2011). Türkçede yazım kuralları ve noktalama işaretlerinin kullanımı. Nobel Yayıncılık.
Şimşek, A. ve Yıldız, S. (2019). Yazım ve noktalama kurallarının öğretmen adayları üzerindeki etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 17(2), 45-58.
Taşdemir, M. ve Yıldız, E. (2021). Öğretmen adaylarının noktalama işaretlerini kullanım düzeyleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 77-90.
Ültay, E., Akyurt, H., ve Ültay, N. (2021). Sosyal bilimlerde betimsel içerik analizi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 188-201. https://doi.org/10.21733/ibad.871703
Ünalan, S. (2006). Sözlü ve yazılı iletişim. Alfa Yayınları.
Yıldız, A. ve Sağ, R. (2020). İletişim ve dil: Sözlü ve yazılı iletişimde etkili kullanım. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(2), 137-150.
Yıldız, A. (2019). Sözlü iletişimde beden dilinin önemi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62), 623-629.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Vafa SAVAŞKAN , Nurşah ÖZER
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
